Sprawy dotyczące posiadania narkotyków należą do jednych z najczęstszych postępowań karnych w Polsce. Mimo że przepisy ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii obowiązują od wielu lat, wciąż budzą liczne wątpliwości – zwłaszcza w zakresie tego, kiedy posiadanie niewielkiej ilości substancji może skutkować umorzeniem postępowania, a kiedy kończy się wyrokiem skazującym.
W praktyce każdy przypadek jest inny. Inaczej traktowane jest posiadanie jednej porcji marihuany na własny użytek, a inaczej przechowywanie większej ilości amfetaminy czy kokainy, które mogą sugerować zamiar handlu. Dlatego tak ważne jest, by w momencie zatrzymania skorzystać z pomocy adwokata specjalizującego się w prawie karnym, który pomoże ocenić sytuację i podjąć działania chroniące interes klienta.
W niniejszym artykule wyjaśniamy, jakie są podstawy prawne dotyczące posiadania narkotyków, w jakich okolicznościach prokurator lub sąd mogą umorzyć sprawę oraz kiedy postępowanie kończy się wyrokiem skazującym.
Podstawa prawna – art. 62 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii
Zgodnie z art. 62 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, posiadanie jakiejkolwiek ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych jest czynem zabronionym. Przepis ten ma charakter kategoryczny — oznacza to, że nawet minimalna ilość substancji może skutkować wszczęciem postępowania karnego.
Ustawa rozróżnia jednak stopień odpowiedzialności w zależności od ilości posiadanych narkotyków i celu ich przechowywania:
- posiadanie nieznacznej ilości narkotyków – zagrożone karą grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do 3 lat,
- posiadanie znacznej ilości – zagrożone karą od 1 roku do 10 lat pozbawienia wolności,
- posiadanie w celu wprowadzenia do obrotu (sprzedaży) – traktowane jako przestępstwo znacznie poważniejsze, często skutkujące surowym wyrokiem.
W praktyce o tym, czy dana ilość zostanie uznana za „nieznaczną” lub „znaczną”, decyduje ocena sądu, który bierze pod uwagę rodzaj substancji, sposób jej przechowywania oraz inne okoliczności sprawy. Dlatego tak ważne jest, by od samego początku postępowania obok podejrzanego działał adwokat, który potrafi wykazać, że posiadana ilość mieści się w granicach własnego użytku, a nie wskazuje na zamiar dalszego obrotu.
Więcej informacji: Prawo Karne Poznań
Kiedy sprawa może zostać umorzona?
Nie każda sprawa o posiadanie narkotyków kończy się wyrokiem skazującym. Polskie prawo przewiduje sytuacje, w których – ze względu na okoliczności czynu lub postawę sprawcy – możliwe jest umorzenie postępowania karnego. Umorzenie nie tylko pozwala uniknąć wyroku, ale także chroni przed wpisem do Krajowego Rejestru Karnego.
Nieznamienna społeczna szkodliwość czynu
Najczęstszą podstawą umorzenia jest niewielka ilość narkotyków przeznaczona na własny użytek. Jeżeli sąd lub prokurator uznają, że czyn nie stanowi społecznego zagrożenia, mogą skorzystać z tzw. klauzuli niekaralności (art. 62a ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii). W takich przypadkach postępowanie może zostać umorzone już na etapie prokuratorskim, bez kierowania sprawy do sądu.
Przykład: osoba zatrzymana z jedną porcją marihuany, dotychczas niekarana, może liczyć na umorzenie postępowania z uwagi na znikomą społeczną szkodliwość czynu.
Współpraca z organami ścigania
Dobrowolne wydanie posiadanych substancji, przyznanie się do winy czy złożenie wyjaśnień bez utrudniania śledztwa może mieć znaczenie łagodzące. Prokurator, widząc postawę współpracy i brak wcześniejszej karalności, często decyduje się na umorzenie lub skierowanie wniosku o warunkowe umorzenie postępowania.
Warunkowe umorzenie postępowania
To rozwiązanie szczególnie korzystne dla osób, które popełniły czyn po raz pierwszy. Warunkowe umorzenie oznacza, że sąd uznaje winę oskarżonego, ale odstępuje od wymierzenia kary – pod warunkiem, że przez określony czas (zwykle od roku do trzech lat) nie popełni on nowego przestępstwa. Sąd może też zobowiązać do wykonania określonych obowiązków, np. podjęcia leczenia odwykowego lub zapłaty świadczenia pieniężnego.
Dzięki działaniom doświadczonego adwokata z zakresu prawa karnego, w wielu przypadkach możliwe jest wykazanie, że czyn był jednorazowy i mało szkodliwy, co otwiera drogę do zastosowania jednej z tych form umorzenia.
Kiedy sprawa kończy się wyrokiem skazującym?
Nie każda sprawa o posiadanie narkotyków kończy się dla oskarżonego pomyślnie. W wielu przypadkach, szczególnie gdy ilość substancji jest większa lub istnieją dodatkowe okoliczności obciążające, sąd wydaje wyrok skazujący.
Posiadanie znacznych ilości substancji
Sąd uznaje posiadanie narkotyków za szczególnie poważne, gdy ilość wskazuje na możliwość ich dalszego rozprowadzania. Nie istnieją sztywne granice „znacznej ilości” – każdorazowo ocenia to sąd, biorąc pod uwagę rodzaj narkotyku, jego czystość i sposób przechowywania. Przykładowo, kilka gramów amfetaminy lub kilkanaście porcji marihuany może być potraktowane jako ilość znaczna. W takich sprawach często zapadają wyroki pozbawienia wolności, nawet wobec osób wcześniej niekaranych.
Recydywa i wcześniejsze wyroki
Jeżeli oskarżony był wcześniej skazany za przestępstwa z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, sąd może uznać, że ponowne popełnienie czynu świadczy o braku poprawy i lekceważeniu prawa. W takiej sytuacji szanse na umorzenie maleją, a kara bywa surowsza.
Okoliczności obciążające
Na wysokość kary wpływa również zachowanie sprawcy – utrudnianie śledztwa, nielegalne uprawy, udostępnianie narkotyków innym osobom czy ich sprzedaż. Takie przypadki są traktowane jako poważniejsze przestępstwa, często kwalifikowane z art. 59 ustawy, dotyczącego wprowadzania środków do obrotu.
Możliwe kary
W zależności od okoliczności sprawy, sąd może orzec:
- karę grzywny,
- karę ograniczenia wolności,
- karę pozbawienia wolności – do 3 lat, a przy znacznych ilościach nawet do 10 lat.
Sąd może również zastosować środki probacyjne, takie jak dozór kuratora czy obowiązek podjęcia terapii odwykowej. W praktyce oznacza to, że nawet wyrok skazujący może mieć charakter wychowawczy i nie zawsze prowadzi do faktycznego odbycia kary w zakładzie karnym.
Rola adwokata w sprawach o posiadanie narkotyków
W sprawach o posiadanie narkotyków rola adwokata jest nie do przecenienia. To właśnie obrońca ma za zadanie zadbać o przestrzeganie praw osoby zatrzymanej, analizować materiał dowodowy oraz podejmować działania zmierzające do umorzenia postępowania lub złagodzenia konsekwencji prawnych.
Pomoc od pierwszych chwil zatrzymania
Adwokat może uczestniczyć w przesłuchaniu zatrzymanego, dopilnować, by postępowanie odbywało się zgodnie z przepisami i by nie doszło do naruszenia praw oskarżonego. Często już na tym etapie możliwe jest przedstawienie prokuratorowi argumentów wskazujących, że ilość narkotyku była nieznaczna i przeznaczona wyłącznie na własny użytek.
Analiza zasadności zarzutów
Profesjonalny obrońca sprawdza, czy dowody rzeczywiście potwierdzają winę – w tym sposób przeprowadzenia przeszukania, legalność zatrzymania oraz zabezpieczenia substancji. W wielu przypadkach błędy proceduralne pozwalają na skuteczne zakwestionowanie dowodów i doprowadzenie do umorzenia sprawy.
Wnioski o umorzenie i negocjacje z prokuratorem
Doświadczony adwokat potrafi przygotować wniosek o umorzenie lub warunkowe umorzenie postępowania, przedstawiając okoliczności łagodzące i dowody przemawiające na korzyść klienta. W niektórych sytuacjach możliwe jest również wynegocjowanie dobrowolnego poddania się karze w wymiarze korzystnym dla oskarżonego.
Obrona przed sądem
Podczas procesu obrońca reprezentuje interesy klienta, wykazując, że brak jest przesłanek do surowego ukarania. Wykorzystuje doświadczenie procesowe i znajomość orzecznictwa, by doprowadzić do jak najłagodniejszego rozstrzygnięcia — umorzenia, warunkowego zawieszenia wykonania kary, bądź wyroku skazującego o charakterze symbolicznym.
Dzięki wsparciu doświadczonego adwokata specjalizującego się w prawie karnym, osoba zatrzymana ma realną szansę na pozytywne zakończenie postępowania — nawet w sytuacjach, które początkowo wydają się beznadziejne.
Podsumowanie
Sprawy o posiadanie narkotyków wymagają indywidualnego podejścia i dokładnej analizy każdego przypadku. Choć polskie prawo karne surowo penalizuje nawet niewielkie ilości substancji odurzających, istnieją sytuacje, w których możliwe jest umorzenie postępowania lub zastosowanie łagodniejszych środków. Kluczowe znaczenie ma wówczas postawa podejrzanego, okoliczności zdarzenia oraz profesjonalna pomoc prawna.
Warto pamiętać, że szybki kontakt z doświadczonym adwokatem może zadecydować o przebiegu całej sprawy. Prawnik nie tylko doradzi najkorzystniejsze rozwiązania, ale również zadba o ochronę Twoich praw od momentu zatrzymania aż po zakończenie procesu.
Jeśli grozi Ci odpowiedzialność za posiadanie narkotyków lub bliska Ci osoba została zatrzymana, skontaktuj się z Kancelarią Adwokacką Jacek Sawicki w Poznaniu. Kancelaria specjalizuje się w prawie karnym i prowadzi sprawy dotyczące posiadania środków odurzających z pełnym zaangażowaniem, dbając o każdy szczegół postępowania. Profesjonalna obrona może sprawić, że Twoja sprawa zakończy się umorzeniem postępowania, a nie wyrokiem skazującym.
Artykuł sponsorowany