IPN zdradza co robiła w PRL organizacja w której działał Jarosław Kaczyński – Komitet Helsiński

Encyklopedia Solidarności to wartościowa internetowa baza danych o organizacjach opozycyjnych i działaczach antykomunistycznych z ostatnich dekad PRL. Jedną z takich organizacji był Komitet Helsinkach, którego jednym z aktywnych działaczy był Jarosław Kaczyński.

Na łamach Encyklopedii Solidarności Marek Kunicki-Goldfinger stwierdził, że „Komitet Helsiński, powstał w X 1982, aby nadzorować przestrzeganie w Polsce wolności i praw człowieka przyjętych w Akcie Końcowym KBWE w 1975 w Helsinkach. Twórcami KH byli: Stefan Starczewski, Marek Nowicki, Jerzy Ciemniewski, Jarosław Kaczyński, Marek Antoni Nowicki i Danuta Przywara”.

Jak informuje Marek Kunicki-Goldfinger „KH przygotowywał raporty nt. przestrzegania prawa w Polsce (…), sytuacji w polskich więzieniach, naruszania prawa pracy, niezawisłości sądownictwa; prowadził własne śledztwa prawniczo-dziennikarskie, wysyłał obserwatorów na procesy polityczne, gromadził i opracowywał archiwum procesów politycznych w Polsce”.

Jak można przeczytać w Encyklopedii Solidarności „od 1984 do 1989 w kręgu KH wychodziło pismo „Praworządność” (…), w czasopiśmie „KOS” z ramienia KH Marek A. Nowicki prowadził stałą rubrykę pt. „Praworządność”. Od 1987 KH wydawał „Biuletyn Komitetu Helsińskiego””.

„W 1982 KH przekazał na Zachód, w czasie akcji przerzutowej (…), materiały ukazujące skalę represji w Polsce w okresie stanu wojennego”. Raporty o łamaniu praw człowieka przekazano też w „1985 Komisji Praw Człowieka ONZ i Międzynarodowej Organizacji Pracy przy ONZ” i na „spotkanie przeglądowe KBWE w Ottawie”. Po zamordowaniu przez SB księdza Jerzego Popiełuszki KH wydała też raport o aktach przemocy i terroru ze strony władz.

Jak informuje Encyklopedia Solidarności „członkami KH byli też: Łukasz Piotr Andrzejewski, Janusz Grzelak, Jan Rosner, Alina Trębacka, Janina Zakrzewska, Tadeusz Zieliński”. Z KH „współpracowali m.in.: Elżbieta Petrajtis-O’Neal, Grażyna Gęsicka, Jarosław Kosiński, Antoni Mężydło, Bogdan Ofierski, Jan Olszewski, Michał Skrzeszewski”. Przedstawicielami KH zagranicą byli: „Bohdan Cywiński, Jakub Karpiński, Eugeniusz Smolar. KH współpracował m.in. z Zofią i Zbigniewem Romaszewskimi z Komisji Interwencji i Praworządności „S”, z Wiktorem Kulerskim z RKW Mazowsze i Hanną Ossowską z Prymasowskiego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom. W 1988 większość członków KH ujawniła swoją działalność”.

Nakładem IPN ukazała się, 520 stronicowa, praca Patryka Pleskota „Prawo i bezprawie. Komitet Helsiński w Polsce”. Jak informuje Instytut Pamięci Narodowej „monografia ukazuje historię Komitetu Helsińskiego w Polsce, powstałego w opozycyjnym podziemiu na przełomie 1982 i 1983 r. Celem jego istnienia było dokumentowanie przypadków łamania praw człowieka przez aparat partyjno-państwowy PRL w dobie stanu wojennego i okresie „normalizacji”. Cykliczne raporty i inne analizy, sporządzane przez komitet do 1989 r. włącznie, miały służyć nagłaśnianiu takich spraw na Zachodzie. W odróżnieniu od wielu innych podziemnych inicjatyw niezależnych komitet bardzo wcześnie nabrał cech klasycznej organizacji pozarządowej. Można zaryzykować stwierdzenie, że wpisywał się w profil typowej, współczesnej non governmental organisation (NGO) w nietypowej i historycznej rzeczywistości PRL lat osiemdziesiątych. To być może jego najważniejsza i najbardziej specyficzna cecha”.

Na łamach wydanej przez IPN pracy opisana jest geneza powstania Komitetu Helsińskiego, raporty, historia przemytu raportów na zachód, środowisko, liderzy, członkowie, eksperci, współpracownicy, motywy zaangażowania w prace komitetu, formy działalności i zbierania informacji, finansowanie, skutki pracy komitetu na zachodzie i w kraju, wydawnictwa, zachowywanie konspiracji, inwigilacja ze strony SB, ujawnienie swojej zachłanności, i praca w okresie transformacji ustrojowej.