Z KART POLSKIEJ CHWAŁY – 16 października
Bez wątpienia chlubą w okresie II Rzeczpospolitej były wyniki osiągane przez polskie orły lotnicze. Zwycięstwa w międzynarodowych konkursach lotniczych, pokonywanie kolejnych rekordów zwiększało zainteresowanie tym nowym sportem, a jednocześnie przyciągało w szeregi polskiego lotnictwa przyszłych obrońców nieba Europy spod biało-czerwonej szachownicy przed zakusami niemieckiego nazizmu, włoskiego faszyzmu i sowieckiego komunizmu.
POSŁUCHAJ: „Ojczyzno ma tyle razy we krwi skąpana.” Ta pieśń towarzyszyła ks. Jerzemu Popiełuszce
Jednym z wydarzeń, które odbiło się szerokim echem było ustanowienie na polskim samolocie RWD-2 międzynarodowego rekordu wysokości lotu przez Franciszka Żwirko i Antoniego Kocjana 16 października 1929 roku.
Przygotowania maszyny do tego lotu trwały długo i poprzedziły je liczne próby. Jedną z nich był udany lot polskiego samolotu RWD-2 z 45-konnym silnikiem Salmsona, konstrukcji inżynierów Wigury, Rogalskiego i Drzewieckiego. Trasa lotu wiodła z Warszawy przez Poznań, Berlin Paryż do Barcelony, natomiast droga powrotna przez Włochy, Austrię, Kraków. Samolot pilotowany był przez porucznika Żwirko. Lot odbył się we wrześniu 1929 roku1.
Rekordowy lot rozpoczął się o godzinie 15.08 na lotnisku cywilnym w Warszawie przy ulicy Topolowej. Była to kolejna próba bicia rekordu, gdyż tydzień prędzej podczas próby pilot zmuszony był zrezygnować ze względu na warunki pogodowe. Na samym początku przeprowadzono wymagane regulaminem Międzynarodowej Federacji Lotniczej oględziny, po czym (…) o godz. 15-ej minut 8 awionetka R.W.D. wzniosła się w przestworza, gdzie malejąc coraz bardziej, znika w końcu zupełnie z oczu obserwujących. Na krótko przed godz. 17-tą, kiedy nad lotniskiem zapada już zmrok, pojawia się ponownie na horyzoncie R.W.D. która prawie po dwugodzinnym locie dotyka z powrotem ziemi. Wysokościomierz jak również barografy, wykazały, iż awionetka R.W.D. wzniosła się na wysokość 4500 metrów, a więc próba ustanowienia światowego rekordu wysokości powiodła się w zupełności. Jest to pierwszy światowy rekord lotniczy Polski i na awionetce polskiej. Ponadto jest to pierwszy światowy rekord w tej kategorji awionetek, co również podkreślić należy2.
Lotu tego dokonali polski inżynier i konstruktor lotniczy szybowców Antoni Kocjan, późniejszy więzień niemieckiego obozu koncentracyjnego w Auschwitz (nr 4267) i porucznik pilot Franciszek Żwirko, który w 1932 roku wraz z inżynierem Stanisławem Wigurą zdobył pierwsze miejsce w międzynarodowych zawodach lotniczych Challenge.
Przykład ustanowienia tego rekordu najlepiej ukazuje potencjał drzemiący w polskim narodzie. Po niecałych 10 latach od czasu, gdy zamilkły ostatnie strzały w obronie wolności i suwerenności kraju, polski duch przedsiębiorczości zdolny był stworzyć własnymi siłami samolot, który pilotowany przez polskiego orła dokonywał rekordów świata.
1 Polski lot do Barcelony i z powrotem, „Kurjer Warszawski”, 1929, nr 245, s. 9.
2 Rekord światowy polskiej awionetki, „Kurjer Warszawski”, 1929, nr 286, s. 7.
Przeczytaj także: