A. i K. Żabierkowie: Pogoń Lwów – Zapomniany Polski klub mistrzowski [ARCHIWALNE ZDJĘCIA]

W ciągu ostatnich dni rozstrzygnięto, który klub piłkarski w Polsce został Mistrzem Polski w roku 100-lecia odzyskania niepodległości. Warto więc powrócić do historii początków polskiej ligi w piłkę nożną i przywołać prawdziwą potęgę piłkarską z czasów II Rzeczypospolitej.

Początki polskiego klubu Pogoń Lwów sięgają 1904 roku, kiedy to powołano w IV Gimnazjum we Lwowie piłkarski Klub Gimnastyczno-Sportowy. Podczas pierwszych rozgrywek (rozgrywki w 1920 roku nie zostały ukończone w wyniku wojny) Mistrzostw Polski w 1921 roku Pogoń Lwów weszła do finałów klasy A, gdzie spotkała się z drużynami Cracovią, Wartą Poznań, ŁKS Łódź oraz Polonią Warszawą. W tej edycji drużyna z Lwowa zajęła 4 miejsce¹.

Rok później Pogoń okazała się bezkonkurencyjna dla rywali. W decydującym meczu grupy południowej Pogoń pokonała Cracovię 10 września 1922 roku 3:2². W dwumeczu finałowym Pogoń pokonała Wartę Poznań (1:1; 4:3) i po raz pierwszy sięgnęła po puchar Polski³.

Swój sukces powtórzyła rok później, stając się pierwszą polską drużyną, której udało się obronić wywalczony tytuł. Walka jednak w tym roku okazała się dla Mistrzów Polski o wiele cięższa. Dwumecz w konfrontacji finałowej z Wisłą Kraków, choć bilans bramkowy był korzystny dla Lwowian (3:0; 1:2), nie rozstrzygnął tytułu, co przełożyło się na decyzję o rozegraniu trzeciego meczu w Warszawie 4 listopada 1923 roku, który zakończył się wynikiem 2:1. Podsumowując triumf lwowskiego klubu zwracano uwagę na fakt, że: (…) Twarda, ustawiczna praca, poświęcenie każdej wolnej chwili ćwiczeniom,rozbudzanie ambicji klubowej do najwyższych granic, stało się zasadą, a widok pokonanego przeciwnika, zdobycie jak największej ilości nagród i rekordów, koniecznością klubową⁴.

W roku 1924 Pogoń nie mogła spróbować po raz trzeci sięgnąć po koronę mistrzowską, ze względu na odwołanie w Polsce mistrzostw, spowodowane przygotowaniami reprezentacji krajowej do występów na Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Paryżu. Pomimo tego rozegrano towarzyski mecz 16 listopada 1924 roku na stadionie Wisły w Krakowie. Mecz ten okrzyknięty został nieformalnym finałem Polski, gdyż zmierzyły się w niej dwie drużyny z zeszłorocznego finału. Rywalizacja zakończyła się wynikiem 3:2 dla Lwowian. Na meczu obecny był Marszałek Polski Józef Piłsudski⁵.

Rok 1925 ponownie przyniósł sukces Pogoni, choć doszło do zmian w systemie wyłaniania Mistrzów Polski, gdyż od tego momentu zwycięzców okręgów (było ich 9) podzielono na trzy grupy, w których obowiązywała reguła gry każdy z każdym. Zwycięzca każdej takiej grupy awansował do grupy finałowej, gdzie obowiązywały te same zasady.

W finałowej grupie Lwowianie zmierzyli się z Wartą Poznań i z Wisłą Kraków. 12 lica 1925 roku, w meczu w Krakowie, Pogoń pokonała Wisłę Kraków 1:0 i zapewniła sobie po raz trzeci tytuł Mistrza Polski⁶.

Swój mistrzowski poziom potwierdziła Pogoń również w następnym roku. W finałowej grupie zmierzyła się z Polonią Warszawa i Wartą Poznań. W decydującym meczu pokonała drużynę ze stolicy 2:0. Wieczorem dnia, w którym Lwowiacy zapewnili sobie po raz czwarty z rzędu zwycięstwo, Polskie radio podało komunikat: „Pogoń” zdobywa ten zaszczytny tytuł czwarty raz z rzędu. Niech żyje pierwsza drużyna w Państwie!⁷.

Późniejsze lata nie dały już możliwości Lwowianom zasiąść na tronie mistrzowskim. Jeszcze trzykrotnie Pogoń była bliska powtórzenia swoich sukcesów, zajmując drugie miejsce w roku 1932, 1933, 1935. Działalność klubu została przerwana przez wybuch drugiej wojny światowej. Po wojnie, zgodnie z decyzją Stalina zaaprobowaną przez państwa zachodnie, miasto Lwów znalazło się poza granicami Polski.

Idea klubu jednak nie umarła. W roku 2007 rozpoczęły się pierwsze treningi piłkarskie, w których brali udział studenci narodowości polskiej. Dwa lata później rozpoczęły się zabiegi zmierzające do rejestracji klubu.

W tym szczególnym dla każdego Polaka roku musimy wracać do historii naszej Ojczyzny i utrwalać o niej pamięć. Pogoń Lwów wspaniale wpisuje się w polską historię, nie tylko tą piłkarską, gdzie zapisała się hegemonią na boiskach piłkarskich w pierwszych latach wolnej Ojczyzny, lecz również jako drużyna, która w swoich barwach kształciła wielu znakomitych piłkarzy, reprezentujących nasz kraj na arenie międzynarodowej, kształtując ducha polskości w grodzie nad Pełtwią.