A. i K. Żabierkowie: Aliancki cmentarz z polskim akcentem w Niemczech
Niedawno prezentowaliśmy Państwu cmentarz wojskowy na Cytadelii Poznańskiej, gdzie spoczywają nasi bohaterowie z okresu II Rzeczypospolitej, w tym żołnierze uhonorowani najwyższym polskim odznaczeniem wojskowym Virtuti Militari.
Dziś do porównania pragniemy przedstawić Państwu wygląd cmentarza wojskowego Rheinberg (Nadrenia Północna –Westfalia). Jest to cmentarz, który powstał w 1946 roku z przeznaczeniem na miejsce wiecznego spoczynku dla 3334 żołnierzy alianckich, jacy zginęli w czasie II wojny światowej na terenie Niemiec. Wśród tej grupy osób jest również 8 naszych polskich bohaterskich lotników, którzy wykonując swoje zadania bojowe oddali życie za wolność i suwerenność Polski.
Warto więc choć w kilku słowach przypomnieć te osoby, aby pamięć o nich nigdy nie zaginęła w narodzie polskim. Pierwsza dwójka Polaków, pochowanych na tym cmentarzu, zginęła w locie bojowym 1 czerwca 1942 roku nad Essen. Byli to Kazimierz Marian Eustachiewicz (urodził się 26 lutego 1919 roku w Rzeszowie) i Stanley Walter Straigis (urodził się 19 września 1913 roku Edwardsville w Stanach Zjednoczonych). Ich samolot Wellington Mk IC nr HP 891 został zestrzelony w rejonie Mönchen-Gladbach1.
Rok później, 6 marca, załoga polskiego dywizjonu bombowego 300 Ziemii Mazowieckiej2, w składzie F/O Kazimierz Romaniszyn, Sgt Mieczysław Woźniak, Sgt Zygmunt Abramik, Sgt Czesław Zaleski i S/Ldr Jan Jankowski, wystarowała w celu zbombardowania Essen. Samolot został zestrzelony przez artylerię przeciwlotniczą koło Mönchen-Gladbach. Jedynie nawigator ppłk Jankowski3.
28 maja, wykonując lot bojowy w rejonie północno-zachodnich Niemiec nad miejscowością Lahn, o godzinie 1.54 zginęła załoga 307 dywizjonu myśliwskiego: porucznik Jan Fusiński i kapitan Stefan Tabaczyński. Ich zestrzelenie zapisał na swoim koncie as lotnictwa niemieckiego Heinz Struning4.
Ostatnia trójka Polaków, którzy zostali pochowani na cmentarzu w Rheinberg zginęła w czasie lotu bojowego, wykonywanego przez 300 dywizjon bombowy na bombardowanie Krefeldu. Po wykonaniu zadania samolot, w chwili odlotu z nad celu, został ostrzelany ogniem artylerii przeciwlotniczej, w wyniku czego spadł. F/Lt Ludwik Turecki i W/O Roman Kosiarski dostali się do niewoli. Sgt. J. Bijowski, Sgt K.Żarniewski oraz kpr. Bielski zginęli, pochowani następnie na cmentarzu w Mönchen-Gladbach5. Cała trójka po wojnie została ekshumowana i pochowana na alianckim cmentarzu w Rheinberg.
Zdjęcia jakie otrzymaliśmy ukazują idealny stan zachowania alianckiego cmentarza w Niemczech. W momencie kiedy nasz przyjaciel odwiedził cmentarz, trwały prace porządkowe. Powyższy tekst nasuwa refleksję jak w stosunku do pamięci i historii podchodzi się na zachodzie i u nas. W roku 100 lecia niepodległości Polski wiele osób odwoływać się będzie do pięknych kart naszej historii, jednak słowa te najczęściej są pustymi zdaniami, ukierunkowanymi na zdobycie punktów procentowych. Na cmentarzu alianckim w Rheinbergu, wśród 3334 pochowanych tam żołnierzy, spoczywa ośmiu naszych bohaterów. Kto o nich pamięta w naszym społeczeństwie i u steru władzy? Jak wyglądałby te groby polskich bohaterów, gdyby nie były złożone na wspólnym cmentarzu alianckim? Kto pamiętałby o poświęceniu tych ośmiu naszych bohaterów, którzy gotowi byli ginąć, abyśmy my mogli żyć w wolnej Ojczyźnie?
Autorem zdjęć przedstawiających cmentarz aliancki w Rheinbergu jest Damian Chwiałek.
1 Księga lotników polskich poległych zmarłych i zaginionych 1939-1946, O.Cumft, H.K.Kujawa, Warszawa 1989; https://listakrzystka.pl/?s=STRAIGIS
2 W.Król, Polskie Dywizjony Lotnicze w Wielkiej Brytanii1940-1945, Warszawa 1976.
3 Księga lotników polskich poległych zmarłych i zaginionych 1939-1946, O.Cumft, H.K.Kujawa, Warszawa 1989.
4 J.Kołtuniak, Wierzbinek portret gminy, Włocławek-Wierzbinek 2011, s.120.
5 Księga lotników polskich poległych zmarłych i zaginionych 1939-1946, O.Cumft, H.K.Kujawa, Warszawa 1989.
Przeczytaj także: